Lý Mạc Sầu – Người đàn bà lụy tình

Lê Trung Ngân

(Vietkiemhiep) - Thần điêu đại hiệp như một tấm gương phản chiếu những sắc màu đa diện của một chữ "tình"... Trong đó, có kẻ si tình, có kẻ hận tình, có kẻ cuồng tình, có kẻ say tình... và cũng có kẻ luỵ tình như Lý Mạc Sầu.

Trương Hinh Dư vai Lý Mạc Sầu trong Thần điêu đại hiệp 2014

Lý Mạc Sầu, cả cuộc đời luôn trăn trở với một chữ "tình" và cũng vì chữ tình ấy mà tự dằn vặt mình, tự mình quằn quại trong lưới tình không sao thoát ra nổi. Nàng chăm chăm đi tìm câu trả lời cho câu hỏi khó nhất trên thế gian này, câu hỏi mà muôn thời vạn kiếp sau cũng không một kẻ nào say trong ái tình có thể trả lời được:

"Hỏi thế gian tình ái là chi... mà đôi lứa thề nguyền sống chết?"

Phải rồi... ái tình là chi?

Nhắc tới Lý Mạc Sầu, người ta có thể quy kết nàng là một người đàn bà lạnh lùng tàn ác, không coi trọng sự sống và kiên quyết không dung thứ cho kẻ thù. Tội ác của con người ấy không thể nào che lấp được, không thể nào bao biện được, cũng như bàn tay nhuốm máu có thể rửa sạch được, nhưng một trái tim nhuốm máu, một tâm hồn nhuốm máu thì biết dùng gì tẩy rửa cho sạch được? Ngàn năm sau, tội ác của Lý Mạc Sầu cũng không thể nào dung thứ được...

Nhưng cái muốn nhắc đến, không phải Lý Mạc Sầu tàn ác ra sao, cũng không phải đi nguỵ biện cho tội ác ấy, điều muốn nhắc đến, là một khía cạnh khác, là chữ tình tang thương mà cả đời nàng theo đuổi, là bi kịch của Lý Mạc Sầu, của người đàn bà luỵ tình..

Tên của ả - Lý Mạc Sầu, có nghĩa là không phải u sầu, nhưng cuộc đời ấy, có lẽ từ sau khi Lục Triển Nguyên bỏ nàng ra đi, chưa bao giờ ả tìm thấy những điều giản dị mang tên "hạnh phúc". Sự u sầu uất hận đã trở thành người bạn tri kỉ, thành kẻ đồng hành trên khắp những nẻo đường, những quãng thời gian cô quạnh của ả. Lý Mạc Sầu - sầu hận suốt cả cuộc đời...

Lý Mạc Sầu đã giết không biết bao nhiêu người.. vậy nên trái tim ấy là sắt đá, trái tim ấy lạnh lùng không rung động, phải thế chăng? Có mấy ai dám nghĩ rằng Lý Mạc Sầu thật yếu đuối, có mấy ai dám công nhận rằng Lý Mạc Sầu yếu đuối, có lý lẽ logic nào chứng minh rằng kẻ giết người mà trên môi vẫn nở nụ cười ấy là kẻ yếu đuối. Từ "yếu đuối" có phù hợp chăng khi để nói về con người ấy.
Lý Mạc Sầu yếu đuối! Điều đó chẳng sai, tôi chưa từng gặp con người nào không yếu đuối, hoặc thảng chăng là chưa từng có giây phút nào yếu đuối, đã là con người, thì luôn có những phút giây yếu đuối. Sự "yếu đuối" không nên lầm hiểu là sự dễ dàng đầu hàng, sự yếu đuối không phải lúc nào cũng đáng thương, lúc nào cũng đáng trách...

Yêu nhiều và hận cũng nhiều... yêu là nguyện trao đi tất cả, nhưng hận thì cũng có thể giết người. Lý Mạc Sầu cũng vậy, mối tình với Lục Triển Nguyên là mối tình đầu của người con gái trong sáng, nàng vì Lục đại ca mà có thể đối đầu với sư phụ, rời bỏ sư môn, chờ đợi Lục Triển Nguyên những tháng ngày đằng đẵng rồi lại bị phụ tình. Và đó là lý do nàng hận. Yêu nhiều tất sinh hận thù nhiều. Lý Mạc Sầu trả thù Lục Triển Nguyên, trả thù vợ Lục Triển Nguyên, trả thù con của Lục Triển Nguyên, những kẻ mà nàng cho rằng đã cướp đi người nàng yêu thương nhất.

Một chữ "tình" mà đã làm thay đổi một Lý Mạc Sầu trong sáng lương thiện ngày nào, một chữ "tình" mà khiến ả trở thành một giai người đàn bà tàn nhẫn... chẳng phải ả quá luỵ tình hay sao? Để cho tình cảm chi phối, để cho tình cảm lấn chiếm lí trí, để cho sự hận tình làm ả mất phương hướng, chẳng phải quá luỵ tình hay sao? Yếu đuối đến mức vì tình mà làm mọi thứ, vì bị phụ tình mà sẵn sàng đánh mất lương tâm, sẵn sàng giết người, chẳng phải là yếu đuối và bi luỵ quá hay sao? Vậy nếu nói ả là một người đàn bà lụy tình đúng hay sai?

Với Lý Mạc Sầu, một chữ tình là tất cả, ả mù quáng và mê dại đến mức không nhận ra rằng, chính ả đang bị chữ tình ấy chi phối, chính ả đang là một quân cờ, một con rối đáng thương của chữ "tình". Trả thù được rồi... nhưng ả vẫn không thanh thản, vẫn không tìm được chữ "hạnh phúc", vẫn không sao trả lời được câu hỏi trọn đời ả day dứt: "tình ái là chi..." để rồi trở thành tội nhân thiên cổ, một kẻ tàn ác muôn đời...

Lý Mạc Sầu khiến tôi nhớ đến Bạch Phát Ma Nữ, vì bị phản bội mà trong một đêm tóc bạc trắng, rồi từ đó sinh ra hận tình, hận đàn ông, đi giết tất cả những vị hôn phu của kẻ khác ngay trong đêm tân hôn... Giữa hai con người ấy, tôi thấy họ có một điểm chung, đều là kẻ luỵ tình, đều vì hận tình mà trở nên đáng thương hơn là đáng trách.

Không bao giờ có thể làm lại, không bao giờ có thể quay đầu, cũng như bước đi trên một con đường cụt, cũng như việc đã chết rồi thì không thể hồi sinh.
Lý Mạc Sầu - người đàn bà luỵ tình ấy đã để tâm hồn cũng như trái tim ả chết cùng sự ra đi của Lục Triển Nguyên, ả đã và sẽ không bao giờ tìm được câu trả lời cho mình, rồi cho đến lúc chết, vẫn vang lên đâu đó câu thơ bi thương..

"Hỏi thế gian, tình ái là chi...?"

Ngàn vạn kiếp sau này... hậu nhân ai có thể giải đáp được cho ta? Ai có thể định nghĩa cho ta một chữ "tình".

Lý Mạc Sầu... hãy để chữ "hận" chết cùng ả và gìn giữ mãi một chữ "tình"... cho dù ả chưa từng được hưởng hạnh phúc trọn vẹn do chữ "tình" mang lại...

Nhân đây, xin nói thên về bài thơ Lý Mạc Sầu thường đọc có tựa:

Mô ngư nhi - Nhạn khâu 

Vấn thế gian tình thị hà vật, 
Trực giao sinh tử tương hứa? 
Thiên nam địa bắc song phi khách, 
Lão sí kỷ hồi hàn thử. 
Hoan lạc thú, 
Ly biệt khổ, 
Tựu trung cánh hữu si nhi nữ. 
Quân ưng hữu ngữ, 
Diểu vạn lý tằng vân. 
Thiên sơn mộ tuyết, 
Chích ảnh hướng thuỳ khứ?
Hoành Phần lộ, 
Tịch mịch đương niên tiêu cổ, 
Hoang yên y cựu bình sở. 
"Chiêu hồn" Sở ta hà ta cập, 
"Sơn quỷ" ám đề phong vũ. 
Thiên dã đố, 
Vị tín dữ, 
Oanh nhi yến tử câu hoàng thổ. 
Thiên sầu vạn cổ, 
Vi lưu đãi tao nhân. 
Cuồng ca thống ẩm, 
Lai phỏng nhạn khâu xứ. 

Trên đây là toàn bộ nguyên tác bài từ Mô ngư nhi của Nguyên Hiếu Vấn, một danh sĩ đời Liêu-Kim. Có lần Nguyên Hiếu Vấn đi chơi qua sông Phần, gặp một con nhạn yếu sức rơi xuống chết bên đường. Ông đắp cho con nhạn một nấm mộ. Năm sau đi qua chốn cũ, nhớ lại chuyện xưa, làm bài từ này.

Trong tác phẩm Thần điêu hiệp lữ của Kim Dung, Lý Mạc Sầu chỉ hát nửa đầu của bài từ mà thôi:

Dịch nghĩa:

Mô ngư nhi - Mồ chim nhạn (Người dịch: Điệp Luyến Hoa)

Hỏi thế gian, tình là chi nhỉ, 
Cùng nhau hẹn thề sinh tử? 
Trời nam đất bắc cùng bay khắp, 
Lạnh nồng bên nhau mấy độ. 
Hoan lạc thú, 
Ly biệt khổ, 
Đều bởi có tình si nhi nữ. 
Lời người dang dở, 
Khuất bóng vạn tầng mây. 
Ngàn non tuyết muộn, 
Bóng lẻ về đâu chứ?
Sông Phần đó, 
Tiêu trống năm xưa lặng lẽ, 
Rừng hoang khói lồng xen kẽ. 
"Chiêu hồn" cất lên nào còn kịp, 
"Sơn quỷ" mịt mờ mưa gió. 
Trời hẹp dạ, 
Sao chửa rõ, 
Yến oanh rồi cũng thành đất đỏ. 
Ngàn sầu vạn cổ, 
Lưu lại đợi khách thơ. 
Ca cuồng uống khổ, 
Tới thăm mồ nhạn cũ.

--------------------

Bài liên quan:

• Tóm tắt Thần điêu hiệp lữ
• Lý Mạc Sầu
• Lý Mạc Sầu & tâm sự kẻ lụy tình
• Lý Mạc Sầu xinh đẹp trong Tân Thần Điêu Đại Hiệp 2014